bezoar,
der
;Duden, Gr. Wb.
).1999, 2, 588
›Magenstein‹, im Magen wiederkäuender Tiere vorfindlicher Stein, dem unheilabwehrende Wirkung zugeschrieben wird.
Zur Sache:
H. Lüschen, Namen der Steine.
.1979, 187
Wortbildungen:
bezoardisch
bezoarstein
bezoartier
rosbezoar
Belegblock:
Bezaar / oder der steyn der da von dem gifft erledigt / heyßt in arabisch Hager bezaar.
Bezoar, bezaar, ein stein also genant / von de͂ Hebreischen Bezim, so ein ey bedeut / denn er wie ein ey formirt ist / vnd schelffen hat / wie ein ay oder zwibel. Etliche deriuirens / von Bel vnd zaar q. beluzaar. Bel ist ein Chaldeisch wort / bedeutend ein Herren / zaar ein gifft / bedeut also ein Herren deß giffts. Dannenher alle gifft treibende artzneyen Bezoardica genennet werden / hat aber sonsten auch herrliche tugent / wider allerley kranckheit. [...] Bezoardisch / deß Bezoards natur / Bezoardicum. [...] Roß Bezoar / Roßstein / lapis in equo natus. [...]. Bezoar von Hirsch / Bezoar ceruinus, lachryma cerui, moschus infra oculos cerui iuxta angulos lachrymales genitus, colore citri, odore vini. [...] Chrystall ist des sulimirten quecksilbers Bezoard / Argenti sublimati antidotus est crystallus in puluere.
inwendig am boden des geschirrs ist ein bezoar verhefft.
am deckel hangt ein orient: bezoarstain, ist bezaichnet mit litera A.
Ebd.
298
: am deckel inwendig hinein ins geschirr hangt ein drieggeter bezoar an einem kettel, [...] und oben uff dem deckel ist ein hörnlin vonn einem bezoarthier.
Ebd.
1451
: Ein geschirr von bezoar occidental, der deckel sambt hohem fuß von gold.