terpentin,
terbentin,
das
;aus
mlat.
terebintina (rēsīna)
›Terpentinharz‹
(Kluge/S. 2002, 913
).›Harz des Terpentinbaums oder eines anderen Nadelbaums‹;
vgl. auch
terebint
.Vor allem Rezeptbücher.
Syntagmen:
das weisse t
.; 1 lot t
.Wortbildungen:
terpentinharz
terpentinöl
Belegblock:
Follan, Ortolf. Arzneib.
102, 4
(rib.
, 1398
): Nym bucken vngel, hart, gense smalt, vnde terebentyn, waz, herten vngel, alle ghelych, do ez tosamene vnde salue de lippen da mede: her heylet.
Belkin u. a., Rösslin. Kreutterb.
198, 17
(Frankf.
1535
): Aber mit hartz / Terpentin vnd gebrantem kupffer vnd nitro vermischt / hilffet es den aussetzigen.
Keil, Peter v. Ulm
112
(nobd.
, 1453
/4
): Wiltu machen ein gut salben für den prant etc, So nym iiij lot pley-weiß vnd xij lot wachs vnd j lot terpentein vnd paumöl.
Fischer, Folz. Reimp.
45, 292
(Nürnb.
1482
): wan ich gar in fil deutschen recepten die namen verkert gesehen hab, alls [...] für serpentinam terpentin.
Cirurgia H. Brunschwig
22
va, 24 (Straßb.
[1497
]): Aber vff die wunde͂ werd geleget terbe͂tin [...] das do wol wiß vnd rein geweschen sy.
Ermisch u. a., Haush. Vorw.
44, 2
; 267, 35
; Eis, Gottfr. Pelzb.
124, 1
; Keil, a. a. O.
167
; 184
; 190
; 226
; Sudhoff, Paracelsus
14, 456, 32
; Cirurgia H. Brunschwig
23
ra, 39; 23
rb, 41; Rohland, Schäden
542
; Stedtfeld, Roger-Glosse
118
; Gleinser, Anna v. Diesb. Arzneib.
1989, 281
; Lehmann, Rezeptb.
270
; Maaler
400r
; Barke, Spr. d. Chymie.
1991, 353
; Schweiz. Id.
13, 1678
; Öst. Wb.
4, 1763
.‒
Vgl. ferner s. v. pech
1, pechen
.